Ung thư ở đường mật trong gan thường không xuất hiện dấu hiệu hoặc triệu chứng cho đến khi bệnh đã ở giai đoạn muộn. Đặc biệt, việc chẩn đoán bệnh là rất khó với nhiều trường hợp phát hiện được khi đã quá muộn. Theo dõi bài viết dưới đây để tìm hiểu thêm về ung thư đường mật trong gan ở giai đoạn cuối
1. Tổng quan về ung thư đường mật trong gan:
Ung thư đường mật là một loại ung thư hiếm, thường không nhận được sự chú ý của đại đa số người dân. Tuy nhiên, đây là một bệnh lý cực kỳ nguy hiểm do tính ác tính và tốc độ phát triển nhanh, có thể dẫn đến tử vong nhanh chóng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
Bệnh xuất phát từ sự hình thành và phát triển của tế bào ung thư trong các ống dẫn mật từ gan xuống ruột non. Thường, mật được sản xuất và chuyển tới ruột non để hỗ trợ quá trình hấp thụ dinh dưỡng giai đoạn cuối trong chuỗi tiêu hóa. Điều này có nghĩa là tổn thương đường mật đồng nghĩa với ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa, ảnh hưởng không nhỏ đến các tổ chức và cơ quan liên quan.
Ung thư đường mật có thể xuất hiện ở bên trong hoặc bên ngoài gan và từng trường hợp đều yêu cầu phương pháp điều trị riêng biệt để đạt được hiệu quả tốt nhất. Tuy nhiên, quan trọng nhất trong quá trình xử lý khối u ác tính trong đường mật là phát hiện bệnh kịp thời.
Loại bệnh này có thể bắt nguồn từ vùng ống mật trong gan hoặc ngoài gan, cũng như vùng hợp lưu bóng mật – tụy. Dựa vào vị trí giải phẫu, ung thư đường mật được chia thành ba nhóm chính:
– Ung thư đường mật bên trong gan: Hình thành khối u trong các đường mật nằm bên trong gan, là dạng ung thư không phổ biến nhưng gây tổn thương nghiêm trọng.
– Ung thư đường mật vùng ngoài gan: Bao gồm các khối u nằm trong khoảng vùng trên của tụy đến vùng hợp lưu của bóng Vater (mật – tụy).
– Ung thư đường mật vùng rốn gan: Hình thành tại ngã ba đường mật, điểm giao giữa ống gan phải và ống gan trái.
2. Nguyên nhân gây bệnh:
Dịch mật, sản xuất từ gan, được chuyển qua các ống dẫn lưu (ống mật hoặc đường mật) để đến túi mật và từ đó dẫn xuống ruột non, nhằm hỗ trợ quá trình tiêu hóa giai đoạn cuối cùng. Ung thư đường mật chủ yếu xuất phát từ sự hình thành tế bào đột biến gen (tế bào ung thư) tại thành của ống mật. Những tế bào này phát triển vượt ra khỏi sự kiểm soát của cơ thể, tạo thành những khối u gây tắc nghẽn trong ống mật.
Một số nguyên nhân chính dẫn đến ung thư đường mật bao gồm:
– Các bệnh viêm nhiễm vùng gan mạn tính như viêm gan B, viêm gan C, viêm gan mạn tính do rượu, xơ gan, và viêm đường mật xơ cứng tiên phát, đều có thể tăng nguy cơ hình thành khối u ác tính trong đường mật.
– Nhiễm trùng gan do ký sinh trùng cũng có thể tăng nguy cơ phát triển ung thư đường mật trong gan.
– Tình trạng sỏi trong mật không phải là nguyên nhân trực tiếp của ung thư đường mật, nhưng nếu sỏi xuất hiện trong gan, có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh này.
– Một số bệnh bẩm sinh như Hội chứng Lynch II (liên quan đến đại trực tràng và cây mật) và hội chứng Caroli (xơ gan, tăng huyết áp và u nang đường mật) cũng được xem là yếu tố gây ra ung thư đường mật.
3. Triệu chứng
Triệu chứng của ung thư đường mật trong gan không thường xuất hiện trong giai đoạn mới hình thành khối u. Chỉ khi khối u đã phát triển lớn và tạo ra dấu hiệu gây tắc nghẽn trong ống mật, các triệu chứng mới trở nên rõ ràng. Những triệu chứng này bao gồm:
– Da và mắt trở nên vàng
– Ngứa ngáy
– Đau bụng vùng gan (hạ sườn phải)
– Giảm cân đột ngột không rõ nguyên nhân
– Một số triệu chứng khác ít phổ biến như buồn nôn, nôn mửa, chán ăn, cơ thể mệt mỏi, suy kiệt, …
4. Chẩn đoán ung thư đường mật trong gan
Chẩn đoán ung thư đường mật hiện nay thực hiện thông qua các phương pháp sau:
– Siêu âm: Hình ảnh siêu âm được sử dụng để quan sát sự giãn của đường mật. Tuy nhiên, khả năng nhận biết vị trí của khối u thông qua siêu âm là khó khăn.
– CT Scan (chụp cắt lớp): Phương pháp này đánh giá vị trí của khối u, mức độ xâm lấn vào gan và khả năng di căn. Tuy nhiên, với những khối u có kích thước dưới 1cm, CT Scan có thể không phát hiện được.
– Chụp cộng hưởng từ mật tụy: Phương pháp này không xâm lấn và tránh tia X, cho phép quan sát rõ nét toàn bộ đường mật. Tuy nhiên, đôi khi có khả năng khó phân biệt giữa khối u và sỏi hoặc bùn mật.
– Kết hợp nội soi mật tụy ngược dòng, chụp đường mật xuyên gan qua da và siêu âm qua nội soi: Các phương pháp này được sử dụng để xác định bản chất mô học của khối u. Tuy nhiên, độ chính xác không đạt 100%, có thể xảy ra chẩn đoán nhầm lẫn với sỏi mật hay bùn mật.
Bên cạnh những phương tiện chẩn đoán trên, xét nghiệm máu là không thể thiếu.
5. Chăm sóc bệnh nhân ung thư đường mật trong gan giai đoạn cuối:
Bệnh nhân ở giai đoạn cuối phải đối mặt với những vấn đề sức khỏe và tâm lý nghiêm trọng. Sự chăm sóc y tế và quan tâm đặc biệt từ gia đình đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ điều trị.
- Chăm sóc dinh dưỡng:
– Bệnh nhân suy kiệt về thể chất và tinh thần, nên chăm sóc dinh dưỡng để đảm bảo nhu cầu dinh dưỡng.
– Ăn ít nhưng đảm bảo đủ dinh dưỡng, giàu đạm và năng lượng.
– Kiêng uống đồ có đường, nước ngọt, cà phê, rượu bia, thuốc lá.
– Thay đổi cách chế biến và trình bày thức ăn để tăng cảm giác ngon miệng.
– Giữ vệ sinh răng miệng để tránh các vấn đề răng miệng và tăng cảm giác ngon miệng.
- Chăm sóc tâm lý:
– Bệnh nhân thường gặp tâm lý bất ổn, lo lắng, sợ hãi và cảm thấy vô dụng. Chăm sóc tâm lý giúp họ vượt qua những khó khăn này.
– Quan tâm từ gia đình, người thân và bạn bè giúp bệnh nhân cảm thấy được quan tâm, yêu thương, hỗ trợ và họ sẽ có tâm lý tích cực hơn.
– Hỗ trợ tinh thần sẽ giúp bệnh nhân duy trì tinh thần lạc quan và sẵn sàng đối mặt với bệnh tật.