Ung thư gan nằm trong danh sách bệnh nguy hiểm vì nó có thể gây tử vong nếu không được điều trị kịp thời. Ngoài ra, các triệu chứng của ung thư gan thường không rõ ràng và có thể dễ dàng bị hiểu lầm với các bệnh khác. Mặc dù chưa có cách điều trị hoàn toàn cho ung thư gan, việc phát hiện bệnh ở giai đoạn đầu có thể giúp kéo dài tuổi thọ của bệnh nhân. Dưới đây là 9 dấu hiệu của ung thư gan giai đoạn đầu, có thể bị nhầm lẫn với các vấn đề sức khỏe khác, và đây là những điều mà bạn cần chú ý để có kiểm soát bệnh kịp thời.
1. Tại sao việc phát hiện sớm dấu hiệu của ung thư gan quan trọng?
Ung thư gan xuất phát từ sự tăng sinh không kiểm soát của tế bào gan, dẫn đến tổn thương và suy giảm chức năng của cơ quan này. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, sự phát triển của các tế bào và khối u ung thư tại gan sẽ ngày càng gia tăng, và kích thước của khối u sẽ ngày càng lớn.
Khi ung thư lan rộng sang các cơ quan khác trong cơ thể, việc điều trị trở nên vô cùng khó khăn. Tại thời điểm này, không còn cơ hội để điều trị mục tiêu hoàn toàn bệnh, và chỉ có thể nỗ lực để kéo dài thời gian sống của người bệnh.
Trái lại, những bệnh nhân được phát hiện ung thư sớm và áp dụng phương pháp điều trị thích hợp có thể kiểm soát bệnh một cách hiệu quả, thậm chí có khả năng hồi phục hoàn toàn, cải thiện chất lượng cuộc sống và tránh được những biến chứng của bệnh. Do đó, có thể kết luận rằng việc nhận biết sớm các dấu hiệu của ung thư gan ở giai đoạn đầu rất quan trọng, thậm chí có thể quyết định đến hiệu quả của quá trình điều trị.
2. Nguyên nhân gây ung thư gan
Hiện tại, khoa học vẫn chưa rõ ràng về nguyên nhân chính gây ra ung thư gan. Tuy nhiên, có một số yếu tố đã được xác định góp phần làm tăng nguy cơ mắc ung thư gan:
– Xơ gan: Xơ gan là trạng thái mà gan bị hình thành nhiều mô sẹo do các bệnh gan như viêm gan, gan nhiễm mỡ, và lạm dụng rượu bia. Khi sẹo gan phát triển, gan cố gắng tự sửa chữa bằng cách sản xuất thêm tế bào gan mới. Việc này có thể tạo điều kiện cho sự hình thành của các khối u gan và dẫn đến mất chức năng của gan.
– Viêm gan B và viêm gan C: Viêm gan do virus là trạng thái tế bào gan bị viêm nhiễm hoặc bị tổn thương vì nhiễm virus, bao gồm các loại virus A, B, C, D, E và G. Tại Việt Nam, viêm gan virus B và C là những vấn đề quan trọng vì có thể dẫn đến xơ gan và ung thư gan. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), khoảng 70% trường hợp tử vong do viêm gan B đều liên quan đến ung thư gan. Ngoài ra, mỗi 100 người nhiễm virus viêm gan C, từ 1 đến 5 người có nguy cơ tử vong do xơ gan hoặc ung thư gan.
– Tiêu thụ rượu và bia: Khi cồn từ rượu và bia vào cơ thể, chỉ có khoảng 10% lượng cồn được tiết ra qua tiểu tiện, mồ hôi và hơi thở, trong khi 90% còn lại sẽ được gan xử lý. Các tế bào gan thực hiện chức năng loại bỏ và khử độc chất cồn từ rượu và bia. Nếu lượng cồn vượt quá mức, tế bào gan sẽ phải làm việc quá sức, biến cồn thành acetaldehyde – một chất độc gây hủy hoại tế bào gan và có thể dẫn đến ung thư gan.
– Các yếu tố khác:
- Giới tính: Nam giới có khả năng mắc ung thư gan cao hơn do thói quen uống rượu và hút thuốc lá phổ biến.
- Di truyền: Người có tiền sử gia đình mắc ung thư gan (cùng huyết thống) có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.
- Thực phẩm ô nhiễm: Thực phẩm không được bảo quản đúng cách có thể tạo điều kiện cho sự phát triển của nấm và mốc. Một số loại nấm có thể sản xuất Aflatoxin, một chất gây ra ung thư mạnh mẽ ở con người.
- Ô nhiễm môi trường: Tiếp xúc với các hóa chất độc hại từ thuốc diệt cỏ, thuốc trừ sâu và chất thải độc hại từ các nhà máy công nghiệp cũng có thể góp phần tăng nguy cơ mắc ung thư gan.
3. 9 dấu hiệu ung thư gan giai đoạn đầu
– Vàng da: Vàng da và mắt là biểu hiện lâm sàng của suy giảm chức năng gan và cũng là một dấu hiệu sớm của ung thư gan. Nguyên nhân của tình trạng này xuất phát từ việc chức năng gan suy giảm, dẫn đến tích tụ bilirubin trong cơ thể, gây ra tình trạng da và mắt trở nên vàng. Nếu bạn bắt gặp triệu chứng này, bạn nên đi khám sức khỏe ngay lập tức để xác định nguyên nhân.
– Đau ở vùng thượng vị: Vùng thượng vị nằm ở phía trên rốn và dưới mũi xương ức. Cơn đau ở vùng này có thể âm ỉ hoặc quằn quại, và nó có thể xuất hiện trong một số bệnh gan thường gặp như rối loạn tiêu hoá nhẹ. Tuy nhiên, đây cũng có thể là một biểu hiện của ung thư gan khi áp lực từ tế bào ung thư lớn lên trong gan gây ra đau ở vùng này.
– Chán ăn, mệt mỏi, sút cân liên tục: Do gan có liên quan chặt chẽ đến quá trình tiêu hoá, các triệu chứng về bệnh gan thường phản ánh thông qua thay đổi trong hệ tiêu hóa. Cảm giác chán ăn, đầy bụng, mệt mỏi và sụt cân liên tục là dấu hiệu cho thấy chức năng gan đang giảm sút. Đây cũng là biểu hiện quan trọng cảnh báo cho ung thư gan giai đoạn đầu.
– Khối hoặc cục trong ổ bụng: Khối u gan hoặc ung thư gan có thể đạt đến kích thước lớn khi được chẩn đoán. Bệnh nhân có thể tự sờ thấy khối u hoặc cục ở vùng hạ sườn bên phải khi nằm ngửa.
– Ngứa: Khi ống mật lớn bị tắc nghẽn hoặc do ứ mật trên nền bệnh gan mạn hoặc xơ gan, axit mật do gan sản xuất sẽ tràn vào hệ tuần hoàn máu, gây ra ngứa da toàn thân. Ở một số bệnh nhân, ngứa da có thể trở nên quá nặng và không phản ứng với bất kỳ loại thuốc nào.
– Đau vai phải: Khối u gan có thể đẩy vào cơ hoành bên phải, gây đau vùng vai phải. Bất kỳ tình trạng nào kích thích cơ hoành bên phải, như nhiễm trùng cơ hoành dưới, viêm, áp xe, chấn thương và khối u gan, đều có thể gây đau vai phải.
– Khó thở: Ung thư gan có thể gây ra khó thở do hạn chế chuyển động của cơ hoành khi khối u gan trở nên lớn. Ung thư gan nằm ở vùng thùy bên phải cũng có thể kích ứng cơ hoành, gây ra viêm hoặc kích ứng cục bộ, tràn dịch vào màng phổi, dẫn đến khó thở.
– Nước tiểu sẫm màu: Bilirubin trong máu tăng sẽ khiến cho màu sắc của nước tiểu thay đổi từ màu vàng đậm đến nâu. Nếu bạn không đang dùng bất kỳ loại thuốc nào mà nước tiểu thay đổi màu như vậy, bạn nên theo dõi và đi khám sớm. Đây có thể là biểu hiện của viêm đường tiết niệu hoặc nghiêm trọng hơn, là biểu hiện ung thư gan giai đoạn đầu.
– Da xuất hiện nhiều mụn: Mụn trứng cá là một hiện tượng bình thường trong quá trình tr
4. Các phương pháp điều trị phổ biến cho ung thư gan:
- Phẫu thuật:
– Phẫu thuật loại bỏ khối u thường được sử dụng trong trường hợp khối u còn nhỏ và có thể thực hiện phẫu thuật.
– Đối với các khối u gan kích thước lớn, phương pháp đốt khối u gan được áp dụng bằng sóng cao tần, vi sóng, tiêm cồn, nút mạch hóa dầu, nút mạch hóa chất, xạ trị, và các liệu pháp trúng đích sinh học khác.
- Cấy ghép gan:
– Trong một số trường hợp, việc cắt bỏ gan hoặc cấy ghép gan có thể được thực hiện. Cấy ghép gan thường áp dụng khi tế bào ung thư chưa lan rộng sang các cơ quan khác.
- Hóa trị:
– Hóa trị sử dụng các loại thuốc chống ung thư để tiêu diệt tế bào ung thư hoặc ngăn chúng phát triển. Thường được áp dụng trong các trường hợp ung thư gan giai đoạn muộn, khi khối u đã phát triển to và di căn.
– Phương pháp hóa trị không thể chữa khỏi bệnh, nhưng nó có thể làm giảm kích thước của khối u, ngăn chặn sự tiến triển của bệnh, và kéo dài thời gian sống cho bệnh nhân.