Ung thư gan nguyên phát đứng ở vị trí thứ ba trong danh sách các loại ung thư gây tử vong nguy hiểm. Vậy nguyên nhân của bệnh này là gì? Làm thế nào chúng ta có thể phát hiện nó qua các triệu chứng? Hãy cùng tìm hiểu thông tin chi tiết về ung thư gan nguyên phát trong bài viết dưới đây.
1. Ung thư gan nguyên phát
Bệnh ung thư gan xuất hiện khi các tế bào gan trải qua đột biến vì một số nguyên nhân, dẫn đến sự phát triển mất kiểm soát và hình thành khối u ác tính. Có hai loại ung thư gan chính, đó là ung thư gan nguyên phát (có nguồn gốc trực tiếp từ gan) và ung thư gan thứ phát (phát sinh từ các bộ phận khác rồi lan ra gan).
Ung thư gan nguyên phát có thể được phân loại thành bốn loại dựa trên nguồn xuất phát trong gan:
– Ung thư biểu mô tế bào gan (HCC – Hepatocellular carcinoma): Nguồn gốc từ các tế bào gan chính, thường xảy ra nhiều ở nam giới và có liên quan đến rủi ro cao ở những người mắc xơ gan. Đây là loại ung thư gan phổ biến nhất.
– Ung thư đường mật (hoặc ung thư ống mật): Xuất phát từ ống mật bên trong gan.
– U nguyên bào gan: Thường xuyên gặp ở trẻ em dưới 4 tuổi.
– U máu ác tính: Nguồn gốc từ mạch máu trong gan, có tốc độ phát triển nhanh chóng.
Trong số đó, ung thư gan HCC là loại ung thư phổ biến thứ tư trên toàn cầu và là một trong hai nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở khu vực Châu Á.
2. Các giai đoạn của Ung thư tế bào gan nguyên phát
Ung thư tế bào gan nguyên phát được phân loại thành các giai đoạn dựa trên kích thước của khối u, bao gồm:
– Giai đoạn rất sớm: Các tế bào ung thư bắt đầu hình thành khối u nhỏ dưới 2cm.
– Giai đoạn sớm: Khối u có kích thước dưới 5cm, thậm chí có thể xuất hiện 3 khối u trong lá gan. Khối u nhỏ nhất có thể có kích thước dưới hoặc bằng 3cm.
– Giai đoạn trung gian: Kích thước của các khối u tăng lên, trong đó có một khối u lớn có thể ảnh hưởng đến mạch máu lớn.
– Giai đoạn tiến triển: Các khối u ngày càng lớn, trong đó có khối u đạt đến mạch máu lớn hoặc di căn ra ngoài.
– Giai đoạn cuối cùng: Khối u đã di căn và lan ra các bộ phận khác trong cơ thể, đây là giai đoạn nặng nhất và khó điều trị để gia hạn thời gian sống cho bệnh nhân.
3. Nguyên Nhân Gây Bệnh
Ung thư tế bào gan nguyên phát có nguồn gốc từ rối loạn cấu trúc ADN trong nhân tế bào, đồng thời còn chịu ảnh hưởng từ nhiều yếu tố khác gây ra sự phát triển của khối u gan. Các nguyên nhân chính bao gồm:
– Viêm Gan B hoặc Viêm Gan C: Bệnh nhân mắc viêm gan virus B hoặc C và không được điều trị hiệu quả trong thời gian dài có thể gây tổn thương gan, xơ gan và cuối cùng phát triển thành ung thư gan.
– Xơ Gan: Tế bào gan bị xơ hoá do tiếp xúc với rượu hoặc do viêm gan virus, sau đó có thể chuyển hóa thành khối u ung thư.
– Ngộ Độc Thực Phẩm: Một số loại thực phẩm chứa aflatoxin, khi tiêu thụ có thể dẫn đến ngộ độc và dần dần phát triển thành ung thư gan.
– Viêm Nhiễm Đường Ruột: Các bệnh về đường ruột như viêm loét đại tràng có thể tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư đường mật.
– Hút Thuốc Lá: Việc sử dụng thuốc lá trong thời gian dài có thể gây ra nguy cơ mắc bệnh ung thư gan.
– Nhiễm Ký Sinh Trùng (Sán Lá Gan): Sự xuất hiện của ký sinh trùng trong lá gan nếu quá mức có thể tăng nguy cơ phát triển ung thư đường mật.
– Miễn Dịch Yếu: Người có hệ thống miễn dịch yếu có nguy cơ cao hơn gấp 5 lần so với người khỏe mạnh trong việc mắc bệnh ung thư gan nguyên phát.
– Yếu Tố Di Truyền: Nếu trong gia đình có tiền sử về ung thư gan, đặc biệt là bố mẹ, ông bà hay anh chị, thì nguy cơ mắc bệnh sẽ tăng cao đối với con cháu sinh ra.
4. Dấu Hiệu Của Ung Thư Tế Bào Gan Nguyên Phát
Trong giai đoạn đầu, người bệnh thường không có triệu chứng đặc biệt. Tuy nhiên, khi bệnh tiến triển, có thể xuất hiện những dấu hiệu như cơ thể khó chịu, buồn nôn, chán ăn, sụt cân, và mệt mỏi.
Những trường hợp ung thư gan nguyên phát, đặc biệt là do xơ gan từ trước, thường đi kèm với các triệu chứng liên quan đến bệnh nền. Điều này có thể khiến sức khỏe của người bệnh suy giảm nhanh chóng, tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư gan.
Bên cạnh đó, khi ung thư đã hình thành lâu, có thể xuất hiện những biểu hiện như:
– Đau Bụng Trên Ở Bên Phải: Đau ở vùng này thường là dấu hiệu của sự phát triển của khối u gan.
– Vàng Da và Niêm Mạc: Do tắc nghẽn ống mật, làm bilirubin không thể được bài tiết ra ruột và thấm vào máu, dẫn đến tình trạng này.
– Cảm Giác Ngứa Ngáy, Khó Chịu: Dấu hiệu của sự ảnh hưởng đến gan do tác động của khối u.
– Chướng Bụng, Bụng Phình To: Do sự phát triển của khối u hoặc có ổ dịch tích tụ.
5. Các Phương Pháp Điều Trị
Phương pháp điều trị ung thư gan nguyên phát thường được lựa chọn dựa trên giai đoạn bệnh và tình trạng cụ thể của bệnh nhân. Các phương pháp phổ biến bao gồm:
– Phẫu Thuật: Đối với những trường hợp phát hiện sớm, phẫu thuật cắt bỏ khối u là một phương pháp phổ biến. Điều kiện để thực hiện phẫu thuật bao gồm kích thước khối u không quá lớn, chưa lan rộng và phần gan còn lại vẫn có thể đảm nhiệm chức năng.
– Ghép Gan: Trong trường hợp tổn thương nghiêm trọng, có thể cần phải cắt bỏ lá gan. Ghép gan là một lựa chọn khi có người hiến tạng phù hợp.
– Ống Thông Đường Mật: Đặt ống thông đường mật để giảm hiện tượng tắc mật, giảm triệu chứng vàng da và giảm báng bụng cho bệnh nhân.
– Hóa Trị: Sử dụng thuốc chống ung thư để tiêu diệt hoặc ngăn chặn sự phát triển của khối u, giúp kiểm soát bệnh lý.
– Xạ Trị: Sử dụng tia sáng X năng lượng cao để tiêu diệt tế bào ung thư, đặc biệt là trong trường hợp khối u quá lớn hoặc khi ung thư đã di căn.
– Liệu Pháp Miễn Dịch: Kích thích hệ thống miễn dịch để tăng khả năng chống lại tế bào ung thư, thường được áp dụng trong trường hợp ung thư đã tiến triển.
– Thuốc Hỗ Trợ: Sử dụng các loại thuốc như cisplatin, doxorubicin, hay mitomycin để hỗ trợ điều trị và tiêu diệt tế bào ung thư, đặc biệt là trong trường hợp tế bào ung thư có đột biến gen nhất định.