Bệnh sốt phát ban là một căn bệnh truyền nhiễm có thể lan nhanh thông qua tiếp xúc với dịch tiết từ mũi hoặc cổ họng của người mắc bệnh trước khi triệu chứng bệnh xuất hiện. Sốt phát ban thường xuất hiện phổ biến ở trẻ em dưới 3 tuổi. Việc nhận biết kịp thời các dấu hiệu ở trẻ giúp đưa ra biện pháp chăm sóc và điều trị phù hợp, giúp trẻ hồi phục nhanh chóng từ bệnh.
1. Nguyên nhân của sốt phát ban ở trẻ nhỏ
Sốt phát ban là một bệnh dễ lây nhiễm, đặc biệt là trong môi trường tập thể như nhà trẻ, trường học, do bệnh lây qua đường hô hấp khi người mắc bệnh ho, hắt hơi hoặc chảy nước mũi. Khoảng 70 – 80% nguyên nhân gây sốt phát ban là do nhiễm virus, với các loại virus đường hô hấp chiếm đa số như virus sởi, rubella, adeno virus, echo virus, và enterovirus. Điều này giải thích tại sao trẻ em thường mắc sốt phát ban nhiều lần.
Sau khi nhiễm virus, trẻ sẽ phát bệnh sau 1-2 tuần. Trong trường hợp nhẹ, các triệu chứng của sốt phát ban ở trẻ có thể không rõ ràng. Tuy nhiên, bố mẹ cần theo dõi các biểu hiện sau ở trẻ:
– Sốt: Trẻ có thể bị sốt cao, với nhiệt độ có thể đạt tới 39,4oC. Ngoài ra, trẻ có thể có triệu chứng đau họng, ho, và chảy nước mũi trước và trong khi sốt.
– Phát ban: Đây là dấu hiệu đặc trưng của bệnh, thường xuất hiện sau khi trẻ bắt đầu bị sốt. Các vết ban này thường xuất hiện trên ngực, bụng và lưng trước khi lan rộng đến hai tay và cổ. Các vết ban này thường không gây ngứa và kéo dài trong vài ngày.
– Các triệu chứng khác: Ngoài các triệu chứng sốt phát ban, trẻ cũng có thể gặp mệt mỏi, khó chịu, sổ mũi, tiêu chảy nhẹ, sưng mắt, mất nhu cầu ăn, và từ chối bú.
2. Biện pháp chăm sóc trẻ khi bị sốt phát ban
Khi con bạn mắc sốt phát ban, bạn thường lo lắng và muốn biết phải làm gì. Nguyên tắc chăm sóc trẻ tại nhà đóng vai trò quan trọng trong việc điều trị cho bé. Do đó, phụ huynh nên:
– Hạ sốt đúng cách cho trẻ:
+ Trẻ sơ sinh (0 – 6 tháng): Nếu trẻ có sốt cao, cần tham khảo ý kiến của bác sĩ và uống thuốc theo chỉ định của họ. Không tự ý cho trẻ dùng thuốc.
+ Trẻ từ 6 tháng trở lên: Nếu trẻ không có dấu hiệu mệt mỏi hoặc từ chối ăn, có thể không cần phải dùng thuốc. Nếu sốt trên 38 độ, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc dùng thuốc paracetamol với liều 10mg/kg cân nặng của trẻ, sau đó dùng lại sau 6 giờ nếu cần. Luôn tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ khi sử dụng thuốc cho trẻ.
– Lau người cho trẻ bằng nước ấm cần thiết để tránh biến chứng sốt cao gây co giật.
– Giảm ho và đau họng cho trẻ:
+ Dùng thuốc ho theo chỉ định của bác sĩ.
+ Thông mũi cho trẻ bằng nước muối loãng và khăn giấy mềm để giúp trẻ dễ hơn khi ăn uống và bú sữa.
– Bù nước và điện giải:
+ Đảm bảo trẻ uống đủ nước như nước hoa quả, súp hoặc oresol để tránh mất nước và đảm bảo cung cấp đủ vitamin cho cơ thể, tăng cường sức đề kháng cho trẻ.
– Đảm bảo vệ sinh da cho trẻ luôn sạch và khô ráo: tắm rửa trẻ hàng ngày, không kiêng gió, nước, hoặc ăn uống. Tuy nhiên, không để trẻ bị lạnh.
– Theo dõi và tái khám theo lịch hẹn được chỉ định của bác sĩ.
Nếu trong quá trình chăm sóc trẻ bị sốt phát ban tại nhà, phụ huynh cần chú ý đưa trẻ đến bác sĩ nếu trẻ có các dấu hiệu sau:
– Sốt vẫn cao sau khi phát ban.
– Thay đổi tri giác như lơ đừng, liệt giường, hoặc bất tỉnh.
– Trẻ bị co giật.
– Thở mệt, thở nhanh, hoặc khó thở.
– Trẻ từ chối ăn hoặc bú.
3. Phòng ngừa bệnh sốt phát ban cho trẻ
Bổ sung các biện pháp phòng tránh là một phần quan trọng trong việc bảo vệ trẻ khỏi bệnh sốt phát ban:
– Tiêm phòng: Tiêm vắc xin phòng sởi khi trẻ đạt 9 tháng tuổi theo lịch tiêm chủng. Tiêm vắc xin 3 trong 1 phòng sởi, rubella, và quai bị khi trẻ đạt 12 – 15 tháng tuổi, và tiêm liều thứ hai khi trẻ từ 4 – 6 tuổi.
– Hạn chế tiếp xúc với những người mắc bệnh: Sốt phát ban dễ lây trong các môi trường tập thể, vì vậy trẻ cần được cách ly tốt khi mắc bệnh. Hướng dẫn trẻ và gia đình rửa tay thường xuyên và bổ sung vitamin C từ trái cây. Giữ nhà cửa luôn sạch sẽ và thoáng mát.
Tham khảo thêm tại https://nhathuocaz.com.vn